De anekdote wordt verteld door Jérémy Flores, de eerste Franse surfer die doorbrak in het professionele circuit en die dit jaar zijn 12e achtereenvolgende seizoen beleeft tussen de wereldtop.
Hij werd in november 2000 uitgenodigd om mee te doen aan de eerste editie van de Biarritz Surf Trophée, een onderdeel in een nieuw genre, waarbij surfers zowel jurylid als deelnemer zijn, en moest de stormachtige golven voor de kust van het Grande Plage trotseren. ‘Ik was net 12 jaar oud en haatte koud water. Ik had leren surfen op de golven van Madagaskar en het Île de la Réunion en ik was totaal onvoorbereid op de woeste Atlantische oceaan die tekeer ging tegen dit legendarische strand. Ik was van alles onder de indruk: de stadse omgeving, de rotsen, de kracht van de stroming, de te leveren prestatie en de aanwezigheid van meerdere generaties surfkampioenen die mijn idool waren en nog steeds zijn: Tom Curren, Martin Potter, Taylor Knox, Rob Machado, Taj Burrow enz.’
Onder de bewonderende blikken van zijn mentoren en het publiek van Biarritz, die met hem kennismaakt, geeft de jonge inwoner van het Île de la Réunion die dag in het wilde schuim van de oceaan blijk van uitzonderlijke moed en gevoel voor de zee. Het is het begin van een uitzonderlijke carrière, die gekenmerkt wordt door historische overwinningen op de gevaarlijkste golven van de wereld, in Hawaii en Tahiti.
Zes jaar na zijn debuut op het internationale toneel in Biarritz is Jérémy Flores de jongste surfer in de geschiedenis die zich kwalificeert voor het professionele circuit.
Van Tom Curren tot Kelly Slater, de gouden eeuw van het professionele surfen in Biarritz
‘Of je er nu komt voor een lokale, nationale of internationale wedstrijd: voor het eerst surfen op het Grande Plage van Biarritz is altijd een soort overgangsritueel’, aldus Patrick Flores, Jérémy’s vader en voormalig coach van de selectie van het Île de la Réunion en het Franse nationale team.
‘Het is een unieke surfspot, elegant, magisch en vol geschiedenis… een soort ‘surfstadion’ midden in de stad met een ideale infrastructuur voor het publiek, de sporters en de juryleden op het terras en het plein voor het Casino. De diversiteit van de golven vereist zeer goede tactische en technische vaardigheden. Wanneer er veel golven zijn, zorgt dat voor een spectaculaire surfshow.’
De International Surfing Association (ISA) voor amateur surfen, zag dat goed en vertrouwde Biarritz in 2017 de organisatie van de World Surfing Games toe waaraan circa veertig landen meededen. Sponsor van het evenement, Tom Curren, drievoudig professioneel wereldkampioen, herinnert zich nog de ISA wereldkampioenschappen surfen 1980 op het Grande Plage: ‘Ik was voor het eerst geselecteerd voor het Amerikaanse nationale team en het was mijn eerste reis naar het buitenland. ‘Indertijd leverde een goed resultaat bij de ISA wereldkampioenschappen een startbewijs voor een professionele carrière op. Er waren grote golven voor de kust van la Grande Plage en er was heel veel publiek op de been. De mensen stonden dicht op elkaar op het strand, de parkeerplaats en op alle verdiepingen van de omliggende gebouwen. Ik werd kampioen bij de junioren en derde bij de Open kampioenschappen. Dit was het begin van mijn liefdesrelatie met Frankrijk en de golven bij Biarritz, waar ik me enkele jaren later vestigde.’
Tom Curren, winnaar in 1989 van de eerste editie van de Franse Triple Couronne - de surfbeker van de Sud-Ouest, die in die tijd werd uitgereikt aan de beste surfer na drie wedstrijden in Frankrijk (Lacanau, Hossegor, Biarritz) - belichaamt de gouden eeuw van het professionele surfen aan de Baskische kust. Dat tijdperk is vandaag de dag voorbij. Het toernooi van La Grande Plage kreeg aanzien toen in 1992 de Quiksilver Surf Masters werden geannuleerd vanwege een gebrek aan golven in de kwartfinales – een première in de geschiedenis van de ASP tour. Vier jaar later werd Biarritz weer van de WK-kalender verwijderd, 10 jaar na de ultieme bekroning van surfkoning Kelly Slater, de laatste winnaar van de Masters in Biarritz.
The sports legacy of the Surf Godfathers
Emblematic of the mercantile abuses of the surf-business, accused by the purists of selling off the "surf spirit" to win over the public, the 80's and 90's with their glitzy competitions, often with mediocre wave conditions, have difficulty finding a place in the grand anthology of a half-century of surfing in Biarritz.
Oral tradition of local surfers and the collective memory of French surfing as produced in the specialised press - an idealized image retrospectively - prefers to highlight the romantic saga of the pioneers of the Sixties and the utopia of the surf bums of the Seventies.
The result: the image of a purely sporting practice gets wiped away to leave more room for the poetical plea of “Soul Surfing”, a way of life inspired by travelling and counterculture, rich in idiosyncrasies.
Competitions still remain the guiding thread that link together the different generations who've followed each other over the Basque-country waves over more than six decades. If 1957 is regularly quoted as the year that surfing really began in France, after the first outlandish attempts during the summer of 1956 by the American Peter Viertel and local Biarritz-boy Georges Hennebutte at the 'Côte des Basques' beach (with a board illegally imported from the USA by the film crew of The Sun also Rises, adapted from Hemingway's book of the same name), it was only three years later that the emergence of a small group among the pioneers, the legendary Surf Godfathers, was to launch French surfing on the road to posterity.
On July 20th 1960, in front of several thousand spectators, the Waikiki Surf Club and the Biarritz Tourist Board organized the first demonstration of “surf-riding” on the 'Grande Plage'.
In September of the same year, still in Biarritz, the first French championships took place, won by Joël de Rosnay, aged 23 at the time, followed in September 1961 by the consecration of Jacky Rott at the European Championships. « The first competitions we organized among ourselves in the early 60's really gave a sporting and cultural foundation to the movement", explains Joël de Rosnay. « Then Michel Barland and Jacky Rott started making surf boards, Jo Moraiz started to import Californian products to sell in his surf-shop on the place Sainte-Eugénie and opened the first surf school. On my side, I wrote articles on the waves of France for Surfer Magazine, the bible of American surfers, and became involved in founding the French Surfing Federation...". Sponsored by Remington razor blades and Caron fragrances, the first competitions created a close community spirit.
In 1968, the French Internationals, organized on a spot, that has since disappeared, at La Barre in Anglet brought the best Australian, American and French surfers together in a psychedelic vibe. Long hair and short boards: the revolution was at its height. But in Biarritz, a spot on the Basque Coast, where everything started, we were already surfing on a wave of nostalgia that had rolled in from Hawaii.
Biarritz Surf Festival: terug naar de oorsprong
In 1972 wordt Robert Rabagny directeur van de lokale surfclub Les Ours Blancs en organiseert op het Grande Plage de eerste Mémorial Arnaud de Rosnay wedstrijd. In 1984 - weer op het Grande Plage - bedenkt hij de Maïder-Arostéguy, een wedstrijd ter nagedachtenis aan een lokale surfer die in zee is verdwenen.
De Maïder is heden de oudste Europese surfwedstrijd – de 34e editie heeft dit jaar plaatsgevonden – en verenigt elk jaar in april meer dan 250 deelnemers in Biarritz. In juli 1992 lanceert Rabagny in de prachtige omgeving langs de Baskische kust het Biarritz Surf Festival, een vernieuwend concept dat gedurende meer dan 13 jaar in het teken staat van de oorspronkelijke surfcultuur en de Hawaiaanse spirit van de He’enalu.
Offerceremonies (Ho’okupu), surftandem-acrobatiekwedstrijden, WK longboard (traditionele surfplank), demonstraties van tow-in surfing en reddingsacties door de lifeguards van het eiland Oahu, concerten van de Beach Boys... Het BSF rolt elke zomer aan de voet van de Villa Belza de rode loper uit voor de legendes van de sport van de Hawaiaanse koningen. ‘Ze waren er allemaal, van Phil Edwards tot Rabbit Kekai, David Nuuhiwa, Buffalo Keaulana, Mickey Dora en Greg Noll...’, herinnert local Antoine Delpero zich. Hij is tweevoudig wereldkampioen in de discipline en zal in mei proberen zijn derde wereldtitel te behalen. Wanneer hij met drie andere deelnemers het water opgaat zal hij ongetwijfeld even denken aan Peter Viertel, Georges Hennebutte, Jacky Rott en Joël de Rosnay, de 4 musketiers van de zomer van 1957.
Surf Writer en culinair schrijver, journalist Guillaume Dufau uit de Gascogne doopt zijn pen al meer dan 20 jaar in het zilte water van de Atlantische Oceaan, vaten landwijn en de kookketels van de chef-koks in Nouvelle-Aquitaine en Frans Baskenland.
